Kiến thức cơ bản
Sự Khác Biệt Giữa Hợp Đồng Kỳ Hạn Và Hợp Đồng Quyền Chọn
Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn là hai loại công cụ tài chính phổ biến trên thị trường hàng hóa phái sinh, giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận. Mỗi loại hợp đồng đều có những đặc điểm riêng, ưu nhược điểm khác nhau, phù hợp với các nhu cầu và chiến lược đầu tư riêng biệt. Bài viết này, SFVN sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn, từ khái niệm cơ bản đến sự khác biệt và gợi ý chọn lựa, giúp bạn tự tin ra quyết định khi đầu tư.
Tìm hiểu hợp đồng kỳ hạn và quyền chọn để quản lý rủi ro hiệu quả
Tổng quan về hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn
Hợp đồng kỳ hạn là gì?
Hợp đồng kỳ hạn là một thỏa thuận tài chính giữa hai bên, nhằm cam kết mua bán một tài sản theo giá đã thỏa thuận tại một thời điểm nhất định trong tương lai. Khác với hợp đồng quyền chọn, hợp đồng kỳ hạn yêu cầu các bên phải thực hiện đúng nghĩa vụ vào ngày đáo hạn, bất kể giá tài sản trên thị trường có thay đổi ra sao. Điều này giúp nhà đầu tư có thể “chốt” giá trước để phòng tránh rủi ro biến động giá trong tương lai.
Ví dụ về hợp đồng kỳ hạn
Một công ty cần mua 1.000 thùng dầu thô sau ba tháng và muốn chốt giá để tránh rủi ro tăng giá. Công ty ký hợp đồng kỳ hạn với nhà cung cấp để mua dầu với giá 50 USD/thùng. Sau ba tháng, bất kể giá thị trường là bao nhiêu, công ty vẫn phải mua dầu với giá đã thỏa thuận là 50 USD/thùng.
Hợp đồng quyền chọn là gì?
Trong khi hợp đồng kỳ hạn mang tính ràng buộc về nghĩa vụ, hợp đồng quyền chọn lại cho phép bên mua có quyền (nhưng không bắt buộc) mua hoặc bán một tài sản cơ sở với mức giá định trước vào một thời điểm xác định. Có hai loại chính là quyền chọn mua (call option) và quyền chọn bán (put option). Với hợp đồng quyền chọn, nhà đầu tư có thể linh hoạt thực hiện giao dịch khi giá tài sản thuận lợi, hoặc không thực hiện nếu giá thị trường không có lợi.
Ví dụ về hợp đồng quyền chọn
Hợp đồng quyền chọn mua cổ phiếu: Một nhà đầu tư kỳ vọng giá cổ phiếu XYZ sẽ tăng trong ba tháng tới. Thay vì mua ngay, anh ta mua quyền chọn mua (call option) cổ phiếu XYZ với giá thực hiện (strike price) 100.000 đồng/cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu tăng, anh ta có thể thực hiện quyền chọn để mua với giá 100.000 đồng. Nếu giá giảm, anh ta có thể bỏ quyền chọn, chỉ mất phí mua quyền.
>>> Xem thêm: Hợp đồng quyền chọn: So sánh quyền chọn mua và quyền chọn bán
Sự khác biệt giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn
Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn là rất quan trọng để lựa chọn công cụ tài chính phù hợp.
Tiêu chí | Hợp đồng kỳ hạn | Hợp đồng quyền chọn |
Cơ chế giao dịch | Giao dịch qua thị trường phi tập trung (OTC), không qua sàn giao dịch. Các điều khoản linh hoạt giữa hai bên. | Giao dịch trên các sàn tập trung, đảm bảo tính thanh khoản và sự minh bạch về giá. Hợp đồng quyền chọn cũng có thể được giao dịch OTC. |
Nghĩa vụ thực hiện | Cả hai bên đều bắt buộc thực hiện nghĩa vụ vào ngày đáo hạn, bất kể điều kiện thị trường. | Người mua chỉ có quyền thực hiện giao dịch khi có lợi; không bắt buộc thực hiện nếu thị trường không thuận lợi. |
Rủi ro và chi phí | Mang rủi ro cao do tính chất bắt buộc và không thể rút lui. | Giới hạn mức lỗ ở phí quyền chọn. Mang lại cơ hội sinh lời khi thị trường biến động thuận lợi. |
Chọn hợp đồng phù hợp sẽ giúp bạn kiểm soát rủi ro và tối ưu lợi nhuận
Ưu điểm và nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn
Ưu nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn
Ưu điểm:
Đơn giản trong cách thức thực hiện, với các điều khoản được thỏa thuận linh hoạt giữa hai bên.
Phù hợp cho các nhà đầu tư muốn chốt giá tài sản để giảm thiểu rủi ro biến động giá.
Nhược điểm:
Mang tính rủi ro cao do bên tham gia bắt buộc phải thực hiện hợp đồng vào ngày đáo hạn, ngay cả khi giá thị trường bất lợi.
Thiếu tính thanh khoản do hợp đồng kỳ hạn không thể chuyển nhượng hoặc giao dịch trên sàn.
Ưu nhược điểm của hợp đồng quyền chọn
Ưu điểm:
Đặc điểm của hợp đồng quyền chọn linh hoạt hơn so với hợp đồng kỳ hạn, cho phép nhà đầu tư chọn giao dịch khi có lợi hoặc từ chối khi thị trường không thuận lợi.
Có thể dùng để phòng ngừa rủi ro biến động giá hoặc đầu cơ để tối ưu hóa lợi nhuận.
Nhược điểm:
Chi phí ban đầu cao do phải trả phí quyền chọn, điều này làm giảm lợi nhuận tiềm năng nếu giao dịch không hiệu quả.
Yêu cầu kiến thức và hiểu biết sâu về thị trường để tận dụng tối đa cơ hội từ hợp đồng quyền chọn.
Nên chọn hợp đồng kỳ hạn hay hợp đồng quyền chọn?
Việc lựa chọn hợp đồng kỳ hạn hay hợp đồng quyền chọn sẽ tùy thuộc vào mục tiêu và chiến lược đầu tư của bạn.
Nếu muốn chốt giá: Hợp đồng kỳ hạn sẽ phù hợp cho những ai muốn chốt giá chắc chắn và có khả năng dự đoán chính xác xu hướng giá. Đây cũng là lựa chọn tốt nếu bạn có nhu cầu nhận hàng hóa vào ngày đáo hạn và không lo ngại về việc thực hiện hợp đồng bắt buộc.
Nếu cần linh hoạt hơn: Với nhà đầu tư muốn linh hoạt điều chỉnh giao dịch theo thị trường và kiểm soát rủi ro, hợp đồng quyền chọn là lựa chọn tối ưu hơn. Loại hợp đồng này giúp bạn tận dụng biến động giá để sinh lời mà không bị ràng buộc phải thực hiện giao dịch khi giá không có lợi.
>>> Xem thêm: Sự khác biệt giữa hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai
Kết luận
Cả hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn đều giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro khi đầu tư hàng hóa phái sinh. Hợp đồng kỳ hạn mang lại sự chắc chắn về giá, trong khi hợp đồng quyền chọn linh hoạt hơn, giúp tận dụng biến động thị trường.
Mở tài khoản giao dịch hàng hoá tại SFVN và tối ưu chiến lược đầu tư của bạn ngay hôm nay!