Hợp đồng quyền chọn là một công cụ tài chính hữu ích trên thị trường hàng hóa phái sinh, cung cấp cơ hội linh hoạt cho nhà đầu tư trong việc phòng ngừa rủi ro và tận dụng lợi nhuận. Bài viết này sẽ đi sâu vào khái niệm hợp đồng quyền chọn, phân tích sự khác biệt giữa quyền chọn mua và quyền chọn bán, cũng như các tình huống sử dụng cụ thể cho từng loại.

Nếu bạn đang tìm kiếm cơ hội đầu tư an toàn và hiệu quả, hãy cùng SFVN tìm hiểu chi tiết về hợp đồng quyền chọn trong bài viết dưới đây!

Hợp đồng quyền chọn giúp bảo vệ vốn và đón đầu cơ hội sinh lời

Tổng quan về hợp đồng quyền chọn

Hợp đồng quyền chọn là gì?

Hợp đồng quyền chọn (Options contract) là một thỏa thuận tài chính trong đó người mua có quyền, nhưng không có nghĩa vụ, mua hoặc bán một tài sản cơ sở với giá đã thỏa thuận tại một thời điểm nhất định trong tương lai. Hợp đồng quyền chọn thường được chia thành hai loại chính: quyền chọn mua (Call Option) và quyền chọn bán (Put Option).

Trong đó, các quyền chọn này có thể áp dụng cho nhiều loại tài sản như cổ phiếu, hàng hóa (dầu thô, cà phê, ngô, v.v.), hoặc các chỉ số tài chính. Với tính linh hoạt trong giao dịch và phòng ngừa rủi ro, hợp đồng quyền chọn trở thành công cụ phổ biến cho cả nhà đầu tư cá nhân lẫn doanh nghiệp khi tham gia vào thị trường phái sinh.

>>> Xem thêm: Sự khác biệt giữa hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai

Quyền chọn mua là gì?

Nhà đầu tư sở hữu quyền chọn mua sẽ có quyền mua tài sản cơ sở tại một giá cố định (gọi là giá thực hiện, strike price) vào ngày đáo hạn. Hợp đồng quyền chọn mua thường được sử dụng khi nhà đầu tư kỳ vọng giá của tài sản cơ sở sẽ tăng trong tương lai, giúp họ mua vào với giá thấp hơn giá thị trường.

Quyền chọn bán là gì?

Quyền chọn bán phù hợp cho những nhà đầu tư kỳ vọng giá tài sản sẽ giảm trong tương lai. Hợp đồng quyền chọn bán cho phép nhà đầu tư bán tài sản cơ sở với giá đã thỏa thuận trước đó, bảo vệ họ khỏi các rủi ro về sụt giảm giá trị.

Hợp đồng quyền chọn là lựa chọn thông minh cho các nhà đầu tư muốn phòng ngừa rủi ro giá

Cách thức hoạt động của hợp đồng quyền chọn

Để hiểu rõ hơn về hợp đồng quyền chọn, cần xem xét các yếu tố chính ảnh hưởng đến loại hình đầu tư này:

• Tài sản cơ sở: Đây là loại hàng hóa hoặc tài sản tài chính mà quyền chọn được xây dựng. Ví dụ, quyền chọn có thể áp dụng cho vàng, dầu thô hoặc cổ phiếu.

• Giá thực hiện: Mức giá mà tại đó quyền chọn có thể được thực hiện. Đây là yếu tố quan trọng khi quyết định mua hoặc bán quyền chọn.

• Ngày đáo hạn: Thời điểm quyền chọn phải được thực hiện hoặc hết hạn.

• Phí quyền chọn: Số tiền mà người mua quyền chọn phải trả để sở hữu quyền chọn đó. Phí quyền chọn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm mức độ biến động của tài sản cơ sở, thời gian còn lại trước ngày đáo hạn, và cung cầu trên thị trường.

Ví dụ: Giả sử một nhà đầu tư dự đoán rằng giá cà phê sẽ tăng mạnh trong 3 tháng tới. Để tận dụng cơ hội này, anh ta quyết định mua quyền chọn mua (call option) với giá thực hiện là 50.000 đồng/kg.

• Phí mua quyền chọn: Anh ta phải trả một khoản phí (premium) để có quyền mua cà phê theo giá đã thỏa thuận.

• Kịch bản xảy ra sau 3 tháng: Nếu giá cà phê thực tế tăng lên 60.000 đồng/kg vào thời điểm đáo hạn, nhà đầu tư có thể thực hiện quyền chọn và mua cà phê với giá 50.000 đồng/kg như đã cam kết.

Lợi nhuận thu được:

• Nhà đầu tư sẽ bán lại cà phê với giá thị trường hiện tại là 60.000 đồng/kg, thu về khoản chênh lệch 10.000 đồng/kg.

• Tuy nhiên, lợi nhuận thực tế sẽ là 10.000 đồng/kg trừ đi phí quyền chọn mà anh ta đã trả ban đầu.

>>> Xem thêm: So sánh hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn

Hợp đồng quyền chọn giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro và tiếp cận thị trường một cách linh hoạt

Quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng quyền chọn

Quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng cụ thể như sau:

Nguồn: MXV

Khi nào nên mua hợp đồng quyền chọn?

Hợp đồng quyền chọn là một công cụ tài chính linh hoạt, phù hợp cho nhiều mục đích khác nhau. Nhà đầu tư có thể lựa chọn mua quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán dựa trên kỳ vọng về xu hướng giá của tài sản cơ sở.

• Khi kỳ vọng giá tăng: Quyền chọn mua là lựa chọn lý tưởng để tận dụng cơ hội khi giá tài sản có khả năng tăng cao trong tương lai. Nhà đầu tư chỉ cần trả phí quyền chọn mà không phải chịu toàn bộ rủi ro về việc mua tài sản ngay lập tức.

• Khi kỳ vọng giá giảm: Quyền chọn bán giúp nhà đầu tư bảo toàn giá trị tài sản trong thị trường giá giảm. Điều này giúp bảo vệ danh mục đầu tư khỏi các khoản lỗ lớn khi thị trường suy thoái.

• Đầu cơ vào sự biến động giá: Nhà đầu tư có thể tận dụng sự biến động của thị trường bằng cách kết hợp các quyền chọn mua và quyền chọn bán để thực hiện chiến lược đầu cơ mà vẫn giảm thiểu rủi ro.

Quyền chọn mua và bán giúp nhà đầu tư ứng biến linh hoạt theo các tình huống thị trường

Ngoài ra, mua quyền chọn có thể giúp nhà đầu tư kiểm soát tốt hơn về vốn, khi chỉ cần chi trả một khoản phí ban đầu để tham gia vào thị trường. Đây cũng là cách để kiểm soát rủi ro mà không cần phải sở hữu toàn bộ tài sản cơ sở.

Kết luận

Hợp đồng quyền chọn là một công cụ phái sinh giúp nhà đầu tư linh hoạt trong quản lý rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận. Dù là quyền chọn mua hay quyền chọn bán, mỗi loại đều có vai trò quan trọng trong việc giúp nhà đầu tư ứng phó với các biến động giá trên thị trường.

Hãy mở tài khoản giao dịch hàng hóa phái sinh tại SFVN để tận dụng các cơ hội từ hợp đồng quyền chọn!